Pandemi ve deprem gibi mücbir hallerin de etkisiyle tiny house ( küçük ev) birçok kişinin tercihi olmaya başladı. Son birkaç sene içerisinde, yazlık ve konut amacı dışında yatırım aracı olarak da tercih edildiğini görüyoruz. Peki tiny house alıcısı veya üreticisi olarak dikkat edilmesi gereken durumlar nelerdir?
Tekerlekli Tiny House; Karayolları Trafik Yönetmeliği kapsamında olup, tip onay belgesi bulunan, plakalı ve ruhsatlı olarak yasal bakımdan "Çekme Karavan" niteliğinde sayılmaktadır. Ayrıca İmar Kanunu bakımından bir izin-ruhsat alınması gerektirmez. Bu sebeple arazisine yapı yapamayan tarla ve imarsız arsa sahipleri için tiny houselar iyi birer tercih olabilmektedir. Tekerlekli Tiny Houselar, Karayolları Trafik Kanununun 3. maddesi ve Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 3. maddesinin c bendinin 20. bölümüne göre ‘’römork’’ olarak tanımlanan ”O sınıfı motorsuz araç” vasfında olmaktadırlar. Ayrıca tiny houseların tescilleri Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 42. Maddesine yapılmaktadır. İlgili maddenin ilk fıkrasında; “Çekici araçlar ile yüklü ağırlığı 750 kg.’ın üstündeki römork ve yarı römorklar (traktör römorkları hariç), bu Yönetmeliğin 29 uncu maddesindeki esas ve usullere uygun olarak ayrı ayrı tescil edilirler.” hükmü haizdir. İlgili madde uyarınca ise yüklü ağırlığı 750 kg.’ın üstünde olan römork ve yarı römorkların ise trafik tescil kuruluşlarınca tescil edilmesi gerekmekte, 750 kg.’ın altındaki römork veya yarı römorklar ise tescile tabii tutulmamaktadır. Ayrıca, “Tiny House” bir motora sahip olmadığından dolayı Motorlu Taşıtlar Vergisine de tabii değildir. Ancak kara yollarında seyir halinde iken geçerli muayenesinin yapılmış olması gerekir. Söz konusu araçlardan karayolunda seyredecekler için Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek üzere “uygunluk onayı” verilmektedir.
Yukarıda izah edilenler dışında tiny houseların daimi veya dönemsel bireysel kullanımı dışında ticari amaçla kullanılmaları durumunda ise farklı yükümlülüklerin söz konusu olacağını belirtmek isteriz. 2634 Sayılı Kanunda 28 Temmuz 2021 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Turizmi Teşvik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen düzenlemede; konaklama ve plaj işletmelerine Turizm İşletmesi Belgesi alma zorunluluğu getirilmiştir. Düzenlemeyle işletmenin boyutu ve ağırlanan misafir sayısı hakkında bir kriter öngörülmemiş olup, sadece iki odaya sahip bir konut veya tiny house’un ticari amaçla işletilmesi halinde dahi bulunduğu yere göre Belediye veya Özel İdareden alacağı İş Yeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatının yanında Turizm İşletmesi Belgesi alınması zorunlu kılınmıştır. Dolayısıyla gerek Tiny House köyü gibi işletmelerin gerekse de tek bir Tiny House’un ticari amaçla kullanıldığı durumların da bu kapsamda kaldığını söyleyebiliriz. Diğer yandan Turizm İşletmesi Belgesi başvurusunda sunulması zorunlu olduğu için, başvuru öncesinde Belediye veya İl Özel idareden İşyeri Açma ve Çalıştırma Ruhsatı alınmış olması da gerekmektedir. Turizm İşletme Belgesi alınması için gerekli başvuru usulleri de “Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik” ile düzenleme alanı bulmaktadır.
Ceza hukuku bağlamında ise tiny houselara izinsiz giriş yapılması halinde 5237 s. Türk Ceza Kanunu 116. Madde uyarınca “Konut dokunulmazlığının ihlali” suçunun oluşup oluşmayacağı sorusu da gündeme gelmektedir. Ceza hukukunda ise konut; kişilerin, devamlı veya geçici olarak yerleşmek ve barınmak amacıyla oturmalarına elverişli yerler olarak tarif edilmektedir (Yargıtay Ceza Genel Kurulu-K.2014/272) Açıklanan sebeplerle daimi veya dönemsel olarak kişinin barınma ihtiyacını gideren tiny houselar ceza hukuku açısından konut sayılmakta ve konut dokunulmazlığının ihlali suçunun oluşumuna sebebiyet vermektedirler.
Tiny Houselara duyulan talebin artmasıyla ve Belediyelerin farklı uygulamalara başvurması sebebiyle ilerleyen süreçte daha kapsamlı düzenlemeler getirileceğini ve uygulamadaki uyuşmazlıkların yargı kararlarıyla şekilleneceğini temenni ediyoruz. Daha fazla bilgi için bizimle iletişime geçiniz.
Saygılarımızla,